Δ΄ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

‘ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΚΛΑΔΩΝ’

Υπό
την αιγίδα του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος
Ευαγγελιστρίας Τήνου (Π.Ι.Ι.Ε.Τ.)


Συνδιοργάνωση:
Κέντρον Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων –Ι.Λ.Ν.Ε. της Ακαδημίας Αθηνών
Εταιρεία Τηνιακών Μελετών
Ελληνική Ονοματολογική Εταιρεία


ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου, Τήνου και Πρόεδρος του Π.Ι.Ι.Ε.Τ. κ. Δωρόθεος Β΄
Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Νάξου -Τήνου κ. Νικόλαος
Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, Ακαδημαϊκός
Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ακαδημαϊκός
Ραφαήλ Μωραΐτης, Έπαρχος Τήνου
Παναγιώτης Ρουμελιώτης, Καθηγητής-Πρόεδρος του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού


Χορηγοί:

Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου (Π.Ι.Ι.Ε.Τ.)
Ακαδημία Αθηνών
Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού
Εταιρεία Τηνιακών Μελετών
Κοινότητα Πανόρμου


ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Πρόεδρος: Δημήτριος Σοφιανός, Καθηγητής Πανεπιστημίου
Αντιπρόεδρος: Ελευθερία Γιακουμάκη, Γλωσσολόγος - Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, Πρόεδρος της Ε.Ο.Ε.
Γραμματεία: Μαρία Βραχιονίδου, Γλωσσολόγος, Γραμματέας της Ε.Ο.Ε.
Δημήτρης Σιώτος , Δικηγόρος, Γραμματέας της Ε.Τ.Μ.
Μέλη: Λίλα Μαραγκού, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου
Σάββας Απέργης, τ. Δήμαρχος Τήνου
Νικόλαος Αλιπράντης, Φιλόλογος, Αντιπρόεδρος της Ε.Ο.Ε.
Σταύρος Κατσουλέας, Γλωσσολόγος- ερευνητής α΄ βαθμίδας του Ι.Λ.Ν.Ε., ταμίας της Ε.Ο.Ε.
Χριστίνα Μπασέα-Μπεζαντάκου, Γλωσσολόγος- ερευνήτρια α΄ βαθμίδας του Ι.Λ.Ν.Ε., μέλος του Δ.Σ. της Ε.Ο.Ε.
Χρυσούλα Καραντζή-Ανδρειωμένου, Γλωσσολόγος- ερευνήτρια γ΄ βαθμίδας του Ι.Λ.Ν.Ε., μέλος της Ε.Ο.Ε.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ


(Ο αναγραφόμενος χρόνος εκάστης ανακοινώσεως περιλαμβάνει και πεντάλεπτη συζήτηση)


Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2005

9.00 – 10.00 Χαιρετισμοί
Από την Πρόεδρο της Εταιρείας Τηνιακών Μελετών, κ. Δημήτριο Σοφιανό
Από την Πρόεδρο της Ελληνικής Ονοματολογικής Εταιρείας κα. Ελευθερία Γιακουμάκη
Από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σύρου, Τήνου και Πρόεδρο του Π.Ι.Ι.Ε.Τ. κ. Δωρόθεο Β΄


Α’ Πρωινή συνεδρία

Πρόεδρος: Δημήτριος Σοφιανός – Γραμματεία: Χρυσούλα Καραντζή-Ανδρειωμένου
10.00 – 10.20 Μιχάλης Σκανδαλίδης, Ονοματολογική περιήγηση στο νησιωτικό μικρόκοσμο των Κυκλάδων.
10.20 – 10.40 Βασιλική Τσακάλη, Θηλυκά βαπτιστικά ονόματα Κυκλάδων.
10.40 – 11.00 Μαρία Βραχιονίδου, Διαλεκτικά φυτωνυμικά σε κυκλαδικά τοπωνύμια.
11.00 – 11.20 Βασιλική Αφεντουλίδου, Το λεξιλόγιο των χρωμάτων σε κυκλαδικά τοπωνύμια.
11.20 – 11.40 Γραμματική Κάρλα, Κυκλαδικοί ‘χαρακτηρισμοί’ στο Γεωγράφο Στράβωνα.

11.40 – 12.00 Διάλειμμα

Β΄Πρωινή Συνεδρία
Πρόεδρος: Νικόλαος Κοντοσόπουλος – Γραμματεία: Μαρία Βραχιονίδου
12.00 – 12.20 Ελευθερία Γιακουμάκη, Κυκλαδικά τοπωνύμια που δηλώνουν γεωλογικές μεταβολές.
12.20 – 12.40 Χρυσούλα Καραντζή-Ανδρειωμένου, Το τοπωνύμιο Οφιούσα.
12.40 – 13.00 Οικονομοπούλου Αλεξάνδρα & Οικονομόπουλος Χρίστος, Παιδικοί δαίμονες και φόβητρα των νηπίων στις Κυκλάδες.
13.00 – 13.20 Γιώργος Ανδρειωμένος, Ονοματολογικά Κυκλάδων στον Ελύτη.


Α΄Απογευματινή συνεδρία

Πρόεδρος: Σταύρος Κατσουλέας – Γραμματεία: Γραμματική Κάρλα
17.00 – 17.20 Κώστας Σπανός, Ονόματα του 1652 των νησιών Πάρου, Αντιπάρου, Σίφνου, Σερίφου και Κύθνου, από τον Ιεροσολυμιτικό κώδικα 509.
17.20 – 17.40 Αθανάσιος Κωτσάκης, Κυκλαδικά επώνυμα λατινικής προελεύσεως – κατάλοιπα δυτικών εποικισμών (13ος – 16ος αι.).
17.40 – 18.00 Στέφανος Ψαρράς, Αρχαιολογικά τοπωνύμια των Κυκλάδων.
18.00 – 18.20 Ξενοφών Τζαβάρας, Βαφτιστικά ονόματα της Ίου. Ταξινόμηση – Στατιστική Επεξεργασία.

18.20 – 18.40 Διάλειμμα


Β΄Απογευματινή Συνεδρία

Πρόεδρος: Γιώργος Ανδρειωμένος – Γραμματεία: Βασιλική Αφεντουλίδου
18.40 – 19.00 Κωνσταντινίδου Μαγδαληνή, Το υποκοριστικό επίθημα –ι ως δηλωτικό ομοιότητας σε κυκλαδικά τοπωνύμια.
19.00 – 19.20 Δήμητρα Παπαγγελή, Συντακτικές και μορφολογικές παρατηρήσεις στα τοπωνύμια των Κυκλάδων.
19.20 – 19.40 Χρίστος Δάλκος, Το ‘προελληνικό’ τοπωνύμιο ‘Κύθνος’.
19.40 – 20.00 Νικόλαος Μαρτίνος & Ιωάννης Φιλιππαίος, Κυθνιακή ονοματολογία.


Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2005


Α’ Πρωινή συνεδρία

Πρόεδρος: Στέργιος Μανουράς – Γραμματεία: Μαγδαληνή Κωνσταντινίδου
10.00 – 10.20 Νικόλαος Κοντοσόπουλος, Τα τοπωνύμια των Κυκλάδων. Η περίπτωση της Τήνου.
10.20 – 10.40 Γεώργιος Τσουκνίδας, Σχηματισμός τηνιακών ακτωνυμίων.
10.40 – 11.00 π. Μάρκος Φώσκολος, Το ‘Βιβλίο Θανάτων Ι’ του ΑΚΤ (Αρχείο Καθολικών Τήνου): μαρτυρία για την οριστική διαμόρφωση της Καθολικής Κοινότητας της Τήνου.
11.00 –11.20 Κωνσταντίνος Δανούσης, Επώνυμα και ονοματοθετικές πρακτικές στην Τήνο του ΙΘ΄ αιώνα. Κατανομή στο χώρο.

11.20 – 11.40 Διάλειμμα


Β΄Πρωινή Συνεδρία

Πρόεδρος: Χριστίνα Μπασέα-Μπεζαντάκου – Γραμματεία: Δήμητρα Παπαγγελή
11.40 – 12.00 Αλέκος Φλωράκης, Τοπωνύμια και Τεχνολογία. Τεχνολογικά και επαγγελματικά τοπωνύμια της Τήνου.
12.00 – 12.20 Μανουράς Στέργιος, Πέντε ομώνυμα τοπωνύμια Τήνου και Κρήτης.
12.20– 12.40 Οικονομοπούλου Αλεξάνδρα & Οικονομόπουλος Χρίστος, ‘Αγιονέρια’ και ‘Ανεμονέρια’ στις Κυκλάδες. Οι λαϊκές ονομασίες και οι κατηγορίες των πηγών αυτών.
12.40 – 13.00 Ελένη Ζαχαρίου – Μαμαλίγκα, Τα επιθήματα των εθνικών (πατριδωνυμικών) ονομάτων στο ιδίωμα της Αμοργού.


Α΄Απογευματινή συνεδρία

Πρόεδρος: π. Μάρκος Φώσκολος – Γραμματεία: Ελένη Ζαχαρίου-Μαμαλίγκα
17.00 –17.20 Στέλιος Μουζάκης, Μικροτοπωνύμια κτημάτων Χοζοβιώτισσας από καταγραφή του 1758.
17.20 – 17.40 Νικόλαος Προμπονάς, Σχόλια σε δέκα σιφνιακά τοπωνύμια.
17.40 – 18.00 Χριστίνα Μπασέα, Δωδεκανησιακά φωνητικά στοιχεία σε τοπωνύμια της Σίφνου.
18.00 –18.20 Σταύρος Κατσουλέας, Τα βενετο-ιταλικά επώνυμα της Μυκόνου (1663-1779).

18.20 – 18.40 Διάλειμμα


Β΄Απογευματινή Συνεδρία

Πρόεδρος: Ελευθερία Γιακουμάκη – Γραμματεία: Σταύρος Κατσουλέας
18.40 –19.00 Νικόλαος Μουτζούρης, Πώς μας μιλάνε τα τοπωνύμια της Μήλου.
19.00 –19.20 Κουτελάκης Χάρης, Κυκλάδες: Οίνος παλαιός σε ασκούς νέους.
19.20 – 19.40 Μανόλης Σέργης, Παρωνύμια από μια Ναξιακή αγροτική κοινότητα: ‘ανάγνωσή’ τους από την οπτική γωνία της Κοινωνικής Λαογραφίας.
19.40 – 20.00 Συζήτηση
20.00 – 20.20 Συμπεράσματα – Κλείσιμο Συνεδρίου


Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2005

10.00 – 13.00 Εκδρομή

home

Οκτώβριος 2005

The climate of the island is very healthy. This is because the blowing of the northern winds prevents the development of germs. It is reported that some people that were sick and visited the island were healed without medicine. Tinos is basically an island with religious and worshipping tourists. The finding of the icon, the erection of the temple, the improvement of the transportation had a great impact to the social and economic evolution of the island. The fact that it attracted tourism developed the city of Tinos, in contrast with the villages. Nevertheless it helped to reduce migration and kept the residents of the island on their land. From 1940 to 1981 approximately 32% of the population immigrated. In 1940 the town of Tinos concentrated 25% of the population. Today urbanism has taken over and 75% of the population in concentrated in the town of Tinos. Today approximately 40 villages are inhabited. Their establishing history goes back to the middle ages and the Byzantine years. There are also many settlements, which are basically younger and were developed near the sea. The fact that many tourist centers were developed at many locations, the creation of greenhouses, n location canning of various vegetables, the systematic and advanced utilization of marble, played a major role in the keeping of the population on the island and especially at the villages. These developments have increased the occupation in various parts of the island having as a result to fight back of immigration. The mixed religious population of Tinos, gives the island a special folklore character. A Tinian dialect is noticed, with the extraction of the vowels, the alteration of consonants and names of persons that have a western influence. At Tinos we come across two Christian dogmas that harmoniously coexist. The Temple of Evangelistria is a very important demotic worshipping area for the Orthodox and people from all over Greece assemble throughout the whole year to worship here. However at the same time Tinos is a very important center for the Catholics, basically for the Greek Catholics. All you need to do is to take a look around at all the churches in order to substantiate that you are at a religious center. When Panagia/ the Virgin Mary is celebrated, worshippers from all over the world swarm the island. Tinos belongs to the Cyclades and is the third in size island of this complex. Its area is 194 square kilometers. The total length of its coastline is estimated to approx 114 kilometers. It is situated south east of Andros and north west of Mykonos. It highest mountain is named Tsiknias and is 725 meters high. According to mythology Aelos, the god of the winds lived at the channel of Tsiknias. This explains the fact that the area is veAt Tinos irrespective of being Catholic or Orthodox, all the people have a deep love for the Virgin Mary. The Orthodox celebrates Panagia (Virgin Mary) on the 25th of March and on the 15th of August and the Catholics on the 1st Sunday of May and also on the 15th of August. The residents of Tinos are very hospitable and they open heartedly offer food and board to the worshippers during the festivities. The Tinians in order to sustain the ground from suffering intense deterioration, have created on the sides of the mountains the so called pezoules, which are small fields with a resistance made of rocks in order for the ground not to get corroded and are used to cultivate their products. The reduction of the agricultural population slowly left some of these areas uncultivated. Today cereals, citrus fruit, fruits and also oil, wine and raki are cultivated. The products are consumed basically within internal market but some are also exported. Another beneficial product of Tinos, is its honey. In the past they also had silk growing.